Đập Tam Hiệp (tiếng Trung: 三峡大坝 - Tam Hiệp Đại Bá) là một trong những công trình thủy điện lớn và ấn tượng nhất thế giới, nằm trên sông Dương Tử (Trường Giang) tại tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc. Đây là niềm tự hào của Trung Quốc về khả năng xây dựng và phát triển công nghệ kỹ thuật hiện đại.
Đặc điểm nổi bật của Đập Tam Hiệp
-
Quy mô:
- Đập Tam Hiệp dài khoảng 2.335m, cao 185m và hồ chứa nước phía sau có dung tích lên đến 39,3 tỷ mét khối.
- Hệ thống bao gồm 32 tổ máy phát điện (16 tổ máy ở mỗi bên bờ) và 2 tổ máy phụ, với tổng công suất phát điện đạt 22.500 MW.
-
Mục tiêu:
- Phát điện: Đập cung cấp một lượng điện khổng lồ, chiếm một phần quan trọng trong nhu cầu năng lượng của Trung Quốc.
- Kiểm soát lũ: Giúp giảm nguy cơ lũ lụt tại vùng hạ lưu sông Dương Tử, một khu vực đông dân cư và phát triển kinh tế trọng điểm.
- Cải thiện giao thông đường thủy: Tăng cường khả năng vận chuyển hàng hóa qua sông, đặc biệt là tại khu vực Tam Hiệp hiểm trở trước đây.
Quá trình xây dựng
- Dự án được khởi công vào năm 1994 và hoàn thành vào năm 2012, với tổng chi phí ước tính khoảng 30 tỷ USD.
- Đập Tam Hiệp là một kỳ tích kỹ thuật, nhưng cũng là một trong những công trình gây tranh cãi lớn về tác động môi trường và xã hội.
Lợi ích và thách thức
Lợi ích:
- Cung cấp năng lượng sạch, giảm phụ thuộc vào than đá.
- Ngăn ngừa lũ lụt, bảo vệ hàng triệu người dân ở hạ lưu.
- Phát triển kinh tế khu vực và tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương.
Thách thức:
- Môi trường: Gây ngập lụt diện tích lớn, làm mất đi nhiều hệ sinh thái quý giá và đe dọa đa dạng sinh học.
- Xã hội: Hơn 1,3 triệu người dân phải di dời, ảnh hưởng đến đời sống và văn hóa cộng đồng.
- Địa chất: Tăng nguy cơ động đất và sạt lở tại một số khu vực xung quanh.
Tầm quan trọng quốc tế
Đập Tam Hiệp không chỉ là biểu tượng của sức mạnh kỹ thuật và sự phát triển của Trung Quốc mà còn là một bài học lớn về cân bằng giữa lợi ích kinh tế, xã hội và môi trường. Đây là điểm đến thu hút sự chú ý của các nhà nghiên cứu, kỹ sư, và du khách trên toàn thế giới.
